Planowane interwencje w sektorze pszczelarskim

Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023-2027) to dokument opracowany na podstawie analizy potrzeb polskiego rolnictwa, wykorzystujący możliwości, jakie oferuje zreformowana Wspólna Polityka Rolna (WPR). Pełna wersja PS WPR 2023-2027 została zatwierdzona 31 sierpnia 2022 roku przez Komisję Europejską.

Zaplanowano w nim, między innymi, kontynuację szeregu interwencji w sektorze pszczelarskim, które sprawdziły się w poprzednich okresach programowania. Uwzględniono przy tym pewne zmiany wynikające z dotychczasowych doświadczeń we wdrażaniu mechanizmu.

Budżet PS WPR 2023-2027 uwzględnia środki przeznaczone na interwencje z zakresu pszczelarstwa w kwocie 50 mln EUR (w tym 25 mln EUR środków EFRG).

Z dostępnych danych wynika, że po akcesji Polski do UE do końca 2021 r. – realizując mechanizm wsparcia rynku produktów pszczelich – rozliczono 5,3 tys. umów/projektów, w ramach których wydatkowano łącznie 349 mln zł.

W ramach działań realizowanych przez KOWR i ARiMR wspieranych było średniorocznie ponad 40 tys. pszczelarzy.

Od 2023 roku „Interwencje w sektorze pszczelarskim” będzie realizować Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Wśród „Interwencji w sektorze pszczelarskim”, które od 2023 roku mają być uruchomione przez ARiMR, znajdują się:

Wspieranie podnoszenia poziomu wiedzy pszczelarskiej

Interwencja będzie dotyczyć wsparcia szkoleń pszczelarzy i osób planujących założenie pasieki. Wsparcie będzie dostępne dla organizacji pszczelarskich (działających w formie: związków pszczelarskich; stowarzyszeń pszczelarzy; zrzeszeń pszczelarzy; spółdzielni pszczelarskich) oraz jednostek doradztwa rolniczego.

Pomoc ma mieć formę refundacji do 100% określonych kosztów netto (bez VAT) szkoleń pszczelarzy i osób planujących założenie pasieki.

Kryteria dostępu: co najmniej 3-letnie doświadczenie w organizowaniu szkoleń dla pszczelarzy;

Tematyka szkoleń:

- prowadzenie gospodarki pasiecznej,

- choroby pszczół i ich zwalczanie oraz zapobieganie,

- biologia rodziny pszczelej, pożytków i produktów pszczelich,

- marketing i pozycjonowanie na rynku produktów,

- ekonomika gospodarki pasiecznej, wędrownej gospodarki pasiecznej;

Tematy szkoleń pszczelarskich obejmujące inny niż wyżej wyszczególniony zakres, nie mogą przekroczyć 30% godzin szkoleniowych.

Inwestycje, wspieranie modernizacji gospodarstw pasiecznych

Wsparcie można będzie uzyskać na zakup nowego sprzętu pszczelarskiego, maszyn i urządzeń wykorzystywanych na potrzeby gospodarki pasiecznej. Wnioskować o wsparcie będą mogli pszczelarze, producenci produktów pszczelich (bezpośrednio w ARiMR) oraz pszczelarze, producenci produktów pszczelich za pośrednictwem organizacji pszczelarskich (działających w formie: związków pszczelarskich; stowarzyszeń pszczelarzy; zrzeszeń pszczelarzy; spółdzielni pszczelarskich; grup producentów rolnych – w zakresie działalności pszczelarskiej).

Wsparcie dla pszczelarza ma wynosić do 100 zł w przeliczeniu na jeden posiadany pień pszczeli i nie więcej niż 15 000 zł dla jednego beneficjenta w okresie jednego roku pszczelarskiego, a dla organizacji pszczelarskiej - do 4% kwoty wsparcia udzielonej pszczelarzom za ich pośrednictwem, jednak kwota ta nie może przekraczać 65 zł w przeliczeniu na tego pszczelarza (refundacja udokumentowanych kosztów bezpośrednio związanych z wykonaniem projektu np. księgowości, prac biurowych, nabycia materiałów biurowych, korespondencji, telekomunikacji).

Refundacja będzie podlegać do 60% kosztów netto zakupu nowego sprzętu pszczelarskiego, maszyn i urządzeń wykorzystywanych na potrzeby gospodarki pasiecznej. Pszczelarz chcący skorzystać z pomocy będzie musiał spełnić następujące kryteria: prowadzić działalność nadzorowanej w zakresie utrzymywania pszczół i być wpisanym do rejestru; umieszczać na rynku produkty pszczele, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa; posiadać co najmniej 10 pni pszczelich. Pomoc w pełnej wysokości i w pierwszej kolejności będzie udzielana dla młodych pszczelarzy, tj. tych którzy nie ukończyli 40 roku życia.

Wspieranie produktami leczniczymi walki z warrozą 

Wsparcie będzie dotyczyć refundacji leków warrozobójczych. Beneficjentem końcowym interwencji może zostać pszczelarz, producent produktów pszczelich prowadzący działalność nadzorowaną w zakresie utrzymywania pszczół, który może się ubiegać o pomoc za pośrednictwem organizacji pszczelarskiej (działającej w formie: związków pszczelarskich, stowarzyszeń pszczelarzy, zrzeszeń pszczelarzy, spółdzielni pszczelarskich, grup producentów rolnych w zakresie działalności pszczelarskiej). Refundacja będzie obejmować do 90% kosztów netto zakupu środków leczniczych warrozobójczych w ilości zgodnej z zaleceniem lekarza weterynarii. Organizacje pszczelarskie będą mogły ubiegać się o refundację udokumentowanych kosztów bezpośrednio związanych z wykonaniem projektu (np. księgowości, prac biurowych, nabycia materiałów biurowych, korespondencji, telekomunikacji), do 4% kwoty wsparcia udzielonej pszczelarzom za ich pośrednictwem, jednak kwota ta nie może przekraczać 30 zł w przeliczeniu na tego pszczelarza. Podstawowym kryterium dostępu będzie prowadzenie przez pszczelarza, producenta produktów pszczelich działalności nadzorowanej w zakresie utrzymywania pszczół i bycie wpisanym do rejestru.

Ułatwienie prowadzenia gospodarki wędrownej

Pomoc będzie dotyczyć zakupu przyczep (lawet) oraz maszyn i urządzeń służących do prowadzenia gospodarki wędrownej. Wnioskować o wsparcie będą mogli pszczelarze, producenci produktów pszczelich (bezpośrednio w ARiMR). Wsparcie w okresie jednego sezonu pszczelarskiego nie może przekroczyć 150 zł w przeliczeniu na jeden posiadany pień pszczeli w przypadku pszczelarza posiadającego 25-150 pni pszczelich oraz do 200 zł w przeliczeniu na jeden posiadany pień pszczeli w przypadku pszczelarza posiadającego powyżej 150 pni pszczelich i nie więcej niż 40 000 zł. Refundacja może obejmować do 60% kosztów netto zakupu. Kryteria dostępu obejmują: prowadzenie działalności nadzorowanej w zakresie utrzymywania pszczół i wpis do rejestru; umieszczanie na rynku produktów pszczelich zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa; posiadanie co najmniej 25 pni pszczelich warunek w przypadku ubiegania się o pomoc na zakup przyczep (lawet) do przewozu uli, urządzeń dźwigowych do załadunku i rozładunku uli, wag pasiecznych, elektryzatorów (pastuchów elektrycznych), lokalizatorów GPS uli; posiadanie co najmniej 150 pni pszczelich warunek w przypadku ubiegania się o pomoc na zakup ładowarek, mini ładowarek oraz innych wózków samojezdnych umożliwiających załadunek i rozładunek uli. Pomoc w pełnej wysokości i w pierwszej kolejności będzie udzielana dla młodych pszczelarzy tj. tych którzy nie ukończyli 40 roku życia.

Pomoc na odbudowę i poprawę wartości użytkowej pszczół

Wsparcie można będzie uzyskać na zakup matek, pakietów i odkładów pszczelich. Beneficjentem końcowym interwencji może zostać pszczelarz, producent produktów pszczelich prowadzący działalność nadzorowaną w zakresie utrzymywania pszczół, który może się ubiegać o pomoc za pośrednictwem organizacji pszczelarskiej (działającej w formie: związków pszczelarskich, stowarzyszeń pszczelarzy, zrzeszeń pszczelarzy, spółdzielni pszczelarskich, grup producentów rolnych w zakresie działalności pszczelarskiej). Organizacje pszczelarskie mogą ubiegać się o refundację udokumentowanych kosztów bezpośrednio związanych z wykonaniem projektu (np. księgowości, prac biurowych, nabycia materiałów biurowych, korespondencji, telekomunikacji), do 4% kwoty wsparcia udzielonej pszczelarzom za ich pośrednictwem, jednak kwota ta nie może przekraczać 30 zł w przeliczeniu na pszczelarza. Wsparcie dla pszczelarza może wynieść do 10 000 zł rocznie do 50% liczby aktualnie posiadanych przez beneficjenta pni pszczelich, w tym nie więcej niż 20% pakietów i odkładów pszczelich. Refundacja może obejmować do 70% kosztów netto zakupu pszczół.

Wśród kryteriów dostępu wymieniono: prowadzenie działalności nadzorowanej w zakresie utrzymywania pszczół i wpis do rejestru; umieszczanie na rynku produktów pszczelich zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa warunek nie dotyczy pszczelarzy posiadających nie więcej niż 10 pni pszczelich.

Wsparcie naukowo-badawcze

Pomoc będzie dotyczyć realizacji projektów obejmujących analizy, badania i wdrożenia, które przyczyniają się do rozwoju sektora pszczelarskiego. Beneficjentem mogą być Jednostki naukowo badawcze zajmujące się tematyką pszczelarską. Wsparcie w wysokości do 80 000 zł na realizacje projektu w okresie jednego roku pszczelarskiego. Refundacja może objąć do 100 % kosztów netto związanych z obsługą i realizacją projektu. Do głównych obszarów tematycznych wspieranych projektów będą zaliczane: zdrowie pszczół, jakość produktów pszczelich, innowacje w gospodarce pasiecznej.

Wspieranie badania jakości handlowej miodu oraz identyfikacja miodów odmianowych Pomoc na zakup analiz fizyko-chemicznych miodu oraz analizy pyłkowej. Wnioskować o wsparcie będą mogli pszczelarze, producenci produktów pszczelich (bezpośrednio w ARiMR).

Wsparcie nie będzie mogło przekroczyć 10 000 zł dla jednego beneficjenta w okresie jednego roku pszczelarskiego. Refundacja będzie mogła obejmować do 90 % kosztów netto zakupu określonych analiz miodu. Pszczelarz chcący skorzystać z pomocy będzie musiał spełnić następujące kryteria: prowadzić działalność nadzorowaną w zakresie utrzymywania pszczół i być wpisanym do rejestru; umieszczać na rynku produkty pszczele, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa; posiadać co najmniej 10 pni pszczelich. Pomoc w pełnej wysokości i w pierwszej kolejności będzie udzielana dla młodych pszczelarzy tj. tych którzy nie ukończyli 40 roku życia.

Wykaz organizacji pszczelarskich zrzeszonych w Polskim Związku Pszczelarskim znajduje się na stronie internetowej www.zwiazek-pszczelarski.pl

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i skrótowy.

Szczegółowe informacje na temat Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 dostępne są na stronie internetowej https://www.gov.pl/web/rolnictwo/plan-strategiczny-dla-wspolnej-polityki-rolnej-na-lata-2023-2028

Opracowano na podstawie:

1) Pamiętajmy o pożytecznych pszczołach https://www.kowr.gov.pl/biuro-prasowe/aktualnosci/pamietajmy-o-pozytecznych-pszczolach

2) Skrócona wersja Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (skrócona wersja 1.1) https://www.gov.pl/web/wprpo2020/skrocona-wersja-planu-strategicznego-dla-wspolnej-polityki-rolnej-na-lata-2023-2027-skrocona-wersja-11

TEKST:

Andrzej Niedźwiedzki

MODR Oddział Ostrołęka