Skip to main content
MODR Warszawa:  ul. Czereśniowa 98, 02-456 Warszawa  | ikona 22 571 61 00 

Przycinanie krzewów owocowych

Omawiamy podstawowe zasady cięcia popularnych gatunków krzewów owocowych uprawianych w ogrodach przydomowych: porzeczek, agrestu, malin, jeżyny bezkolcowej oraz borówek wysokich i aronii.

 

 

Krzewy te przycinamy po posadzeniu, aby przywrócić równowagę pomiędzy częścią nadziemną a systemem korzeniowym - uszkodzonym w znacznym stopniu podczas wykopywania sadzonek ze szkółki. Cięcie stwarza warunki do dobrego przyjęcia się roślin.

 
 

Przycinanie porzeczek

 

 

 

Nowo posadzone krzewy porzeczek z kilkoma pędami przycinamy wiosną, skracając każdy pęd nad drugim lub trzecim pąkiem (oczkiem) licząc od powierzchni ziemi (zawsze nad pąkiem zewnętrznym). Pędów, które wyrosną w pierwszych trzech latach po posadzeniu nie skracamy, usuwamy jedynie te z nich, które krzyżują się ze sobą, rosną poziomo, albo   pokładają po ziemi.

 

Po wejściu porzeczek w okres owocowania, konieczne jest wprowadzenie corocznego cięcia prześwietlająco-odmładzającego, które można wykonać wiosną lub po zbiorach owoców, w sierpniu. Należy zwrócić uwagę, że porzeczka czarna najobficiej owocuje na pędach jednorocznych (wyrosłych w roku poprzednim) oraz dwuletnich, natomiast porzeczki czerwone i białe owocują na krótkopędach osadzonych na kilkuletnich gałązkach.

 

Uwzględniając powyższe różnice, prawidłowo uformowany owocujący krzew porzeczki czarnej powinien posiadać nie więcej niż 8-10 pędów w wieku od 1 do 3 lat, a u porzeczki czerwonej i białej – nie więcej niż 8-10 pędów w wieku od 1 do 4 lat. W trakcie cięcia prześwietlającego usuwamy przy ziemi po 3-5 najstarszych gałązek, przede wszystkim pochylonych i pokładających się po gruncie, pozostawiając taką samą ilość rosnących prawie pionowo pędów jednorocznych. Najstarsze pędy są najgrubsze i mają najciemniejszą korę.

 

 

 

Przycinanie agrestu

 
 

Jest ono podobne do cięcia porzeczek czerwonych i białych. Po posadzeniu młode krzewy przycina się na jedno oczko nad ziemią. W pierwszych trzech latach po posadzeniu usuwane są tylko pędy płożące się i rosnące krzywo. W następnych latach wprowadza się cięcie prześwietlające - usuwamy przy ziemi pędy najstarsze i płożące się. Prawidłowo uformowany owocujący krzew agrestu powinien składać się z 6-8 gałązek wyrastających z szyjki korzeniowej.

 

W ogrodach przydomowych często spotykaną formą jest agrest pienny szczepiony na porzeczce złotej. W celu uformowania jego koronki, w pierwszym roku po posadzeniu pęd główny agrestu skracamy do połowy i przywiązujemy do palika. Z pąków poniżej cięcia wyrosną pędy boczne stanowiące główne gałązki korony. W roku następnym pędy boczne skracamy o jedną trzecią, aby się rozgałęziły. Uformowana koronka agrestu piennego powinna składać się z 6-8 gałązek. W kolejnych latach wprowadza się cięcie prześwietlające podobnie jak w formie krzaczastej.

 

 

 

Przycinanie malin

 

 

 

Większość odmian malin wymaga podpór podtrzymujących wiotkie pędy w pozycji pionowej. Z tego względu polecaną formą prowadzenia malin jest szpaler pojedynczy lub podwójny. Po posadzeniu rośliny przycina się przy samej ziemi. Z pąków znajdujących się u nasady karpy wyrosną pędy, które zaowocują w następnym roku. Maliny owocują na pędach dwuletnich i z tego względu corocznie po zbiorach owoców usuwane są przy ziemi pędy dwuletnie oraz przywiązywane są do drutów pędy jednoroczne, które zaowocują w kolejnym roku.

 

Wyjątek stanowią odmiany powtarzające owocowanie np. popularna Polana. Odmiany takie owocują jesienią na pędach wyrosłych w danym roku, a po raz drugi na tych samych pędach, tylko na niższych rozgałęzieniach w roku następnym. Z tego względu można po jesiennym owocowaniu skrócić pędy poniżej miejsca owocowania, a następnie usunąć je po owocowaniu w roku następnym. Bardziej polecanym sposobem cięcia odmian powtarzających, a zwłaszcza Polany, jest usuwanie wszystkich pędów przy ziemi po jednokrotnym, jesiennym zbiorze owoców. Polana jest odmianą doskonale radzącą sobie bez jakichkolwiek podpór, gdyż jej pędy są wystarczająco sztywne.

 
 

Odmiany o wiotkich pędach wymagają zastosowania podpór przy prowadzeniu szpaleru. W praktyce stosuje się różne rodzaje szpalerów: wysokie i niskie, pojedyncze i podwójne. Na rysunku przedstawione są dwa proste przykłady szpalerów: pojedynczy niski z jednym drutem (ocynkowanym o średnicy 3 mm), rozciągniętym na wysokości np. 1,2 m (rys. 1). Wierzchołki pędów przywiązuje się do drutu (okręcanie wokół drutu jednym długim sznurkiem) lub okręca się wierzchołki pędów wokół drutu. Prostą formą szpaleru jest również szpaler pojedynczy wysoki (rys. 2) z dwiema parami drutów mocowanych na dwóch poziomach, np. 0,9 m i 1,5 m. Pędy malin umieszcza się pomiędzy drutami i unieruchamia poprzez związanie drutów.

 
rysunek-001 rysunek-002 rysunek-003
Rys. 1 Rys. 2 Rys. 3
 

Przycinanie jeżyny bezkolcowej

 

 

 

Jeżyna bezkolcowa wymaga podpór takich samych jak dla maliny. Nowo posadzone jeżyny przycina się wiosną na wysokości 30 cm od ziemi. Wyrastające pędy przywiązuje się w formie wachlarza do drutów (rys. 3). Przed nadejściem zimy, pędy (wrażliwe na mróz) zdejmuje się z podpór, układa na ziemi i zabezpiecza słomą.

 

Na wiosnę pędy ponownie rozpina się na drutach, a w maju i czerwcu przywiązuje się również młode pędy tegoroczne.

 

Cięcie jeżyny, podobnie jak malin, polega na jesiennym usuwaniu po owocowaniu pędów dwuletnich. Młode pędy zdjęte z podpór układa się na ziemi i zabezpiecza przed mrozem, a wiosną ponownie przywiązuje się do drutów.

 
 
 

Przycinanie borówki wysokiej

 

Borówka wysoka, zwana też amerykańską, sprzedawana jest w pojemnikach i nie wymaga skracania pędów po posadzeniu, ponieważ system korzeniowy nie jest uszkodzony. Usuwa się tylko najsłabsze, płożące się pędy. Wyjątek stanowią sadzonki jednopędowe, które wymagają przycięcia wiosną na 2-3 oczka nad ziemią w celu rozkrzewienia.

 
 

Borówka wysoka najlepiej owocuje na pędach młodych (jedno, dwu, trzyletnich). Krzewy owocujące przycina się wiosną, usuwając pędy najstarsze, płożące się i zwisające nad ziemią, a zostawiając pędy młodsze. Usuwa się również pędy krzywe i uszkodzone.

 

Przycinanie aronii

 

 

 

Aronia dobrze znosi cięcie zarówno wiosenne jak i letnie. Po posadzeniu usuwa się pędy krzywe i płożące się po ziemi, a pozostałe skraca się na 2-3 oczka nad ziemią.

 

W następnych kilku latach usuwane są pędy uszkodzone, krzywe lub płożące się po ziemi. Starsze krzewy wymagają cięcia prześwietlającego -usuwa się corocznie przy ziemi kilka najgrubszych, najstarszych pędów w celu uniknięcia zagęszczenia krzewu i obniżenia plonu.

 

Przestrzeganie powyższych zaleceń pomoże w uzyskaniu obfitych i dorodnych plonów. Tematem oddzielnego artykułu będzie cięcie winorośli.

 
 

Zbigniew Piper

 

MODR Warszawa

 
 

Przyg. A.D.

  • Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego

    Dyrektor MODR Warszawa: Sławomir Piotrowski
    Zastępca Dyrektora MODR Warszawa: Adam Tarkowski

    ul. Czereśniowa 98, 02-456
    tel. 22 571 61 00 | fax. 22 571 61 01
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Bielice

    Dyrektor Oddziału: Krzysztof Szumski

    Bielice 19, 96-500 Sochaczew 
    tel. 46 862 00 40 | fax.46 862 00 52
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Ostrołęka

    Dyrektor Oddziału: Bogdan Bagiński

    ul. Targowa 4, 07-410 Ostrołęka,
    tel. 29 760 03 69 - fax. 29 769 49 53
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Płock

    Dyrektor Oddziału: Wojciech Banaszczak

    ul. Zglenickiego 42 D, 09-411 Biała
    tel./fax: 24 269 77 00
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Poświętne w Płońsku

    Dyrektor Oddziału: Jarosław Grabowski

    ul. H Sienkiewicza 11, 09-100 Płońsk
    tel: 23 663 07 00, fax: 23 662 99 50
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek: 700 - 1500

  • MODR Warszawa oddział Radom

    Dyrektor Oddziału: Marcin Kaca

    ul. Chorzowska 16/18, 26-600 Radom,
    tel./fax 48 365 02 06 wew. 104
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 730 - 1530

  • MODR Warszawa Oddział Siedlce

    Dyrektor Oddziału: Józef Jan Romańczuk

    ul. Kazimierzowska 21, 08-110 Siedlce
    tel. 25 640 09 11, fax. 25 640 09 12
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

Copyright 2011 - 2024 MODR | Przeglądając stronę, akceptujesz naszą politykę prywatności.