Skip to main content
MODR Warszawa:  ul. Czereśniowa 98, 02-456 Warszawa  | ikona 22 571 61 00 

Straty w przechowywaniu ziemniaków

Przechowywanie ziemniaków jest bardzo ważnym etapem ich produkcji. Wszelkie zaniedbania w tym względzie powodują duże straty finansowe niweczące starania i nakłady poniesione w okresie wegetacji i zbioru. Również niedokładne wykonanie zabiegów agrotechnicznych, jak obsypywanie i formowanie redlin, naraża bulwy na uszkodzenia mechaniczne oraz porażenie przez choroby.

Zaraz ziemniaka i zgnilizna (mokra, sucha i mieszana), to nie wszystko. Brak selekcji negatywnej przyczynia się do infekcji bulw także czarną nóżką. Z kolei zbieranie ich przy wysokiej wilgotności - zwłaszcza temperaturze niższej niż 80 C - wpływa na zwiększenie zawartości w bulwach cukrów obniżających ich trwałość.

Corocznie do przechowania przeznacza się około 90% wyprodukowanej masy ziemniaków, natomiast czas ich przechowywania zależy od kierunku użytkowania i wynosi: 6-7 m-cy dla sadzeniaków, 1–9 m-cy dla jadalnych oraz do 10 m-cy dla używanych w przetwórstwie. Wiodącym celem przechowalnictwa jest zapewnienie bulwom (w zależności od kierunku przeznaczenia) jak najkorzystniejszych warunków, aby wszelkie straty i ubytki ograniczyć do minimum.


Sposoby przechowywania


Z uwagi na znaczne rozdrobnienie areałów oraz niewielką ilość gospodarstw specjalizujących się w produkcji ziemniaka, zebrany plon przechowywany jest głównie w piwnicach i kopcach. Chcąc poprawić warunki zimowania, część rolników adaptuje do tego celu niewykorzystane budynki gospodarcze (koszty adaptacji są o połowę niższe niż budowa nowej przechowalni). Niemniej takie sposoby składowania - ze względu na nieprawidłowe warunki termiczne i wilgotnościowe oraz utrudnione procesy przewietrzania - powodują wysokie straty. Toteż gospodarstwa wielkotowarowe, specjalizujące się w produkcji ziemniaków, dysponują przechowalniami technologicznymi wyposażonymi w automatyczne sterowanie warunkami termiczno-wilgotnościowymi, z aktywnymi systemami wietrzenia. W nowoczesnych przechowalniach ziemniaki mają zapewnione odpowiednie warunki, a więc straty są niewielkie.


Straty są nieuniknione

 

W całkowitym bilansie zbiorów straty i ubytki skrajnie mogą sięgać nawet 80% plonu,
a przeciętnie wynoszą 5-30%.
Naturalne straty i ubytki, nawet w najlepszych warunkach, są jednak nieuniknione. Występują one wskutek procesów fizjologicznych: oddychania, transpiracji i kiełkowania.

Obok skutków naturalnych przyczyną może być porażenie bulw chorobami przechowalniczymi - zarazą ziemniaka oraz zgnilizną mokrą, suchą i mieszaną.

Zaraza ziemniaka należy do najgroźniejszych chorób grzybowych. Zainfekowane nią sadzeniaki mogą gnić już w polu, a jeśli porażenie wystąpiło pod koniec wegetacji, gnicie może się zacząć podczas przechowywania.

Mokra zgnilizna jest chorobą bakteryjną, której rozprzestrzenianie zależy od zdrowotności sadzeniaków i warunków przechowywania. Jej rozwojowi sprzyja wzrost temperatury
i wilgotności w pryzmie.

Sucha zgnilizna jest chorobą grzybową. Występuje głównie w uszkodzonych bulwach  jesienią, ale masowo atakuje ziemniaki wiosną.

Zgnilizna mieszana pojawia się w bulwach, gdy do środka wniknie więcej niż jeden patogen. Infekcja mieszana powoduje kilkakrotnie większe straty niż infekcja pozostałymi  rodzajami zgnilizny.


Podsumujmy

 

Ze względu na duże straty powodowane rozwojem chorób przechowalniczych, zapobieganie i zwalczanie ich powinny stanowić główny element kompleksowej uprawy, zbioru, obróbki i przechowywania ziemniaków. Powtórzmy jednak, że bardzo duży wpływ na rozwój chorób mają też uszkodzenia mechaniczne oraz odporność genetyczna odmian.

Ograniczymy starty jeśli:

- do dłuższego przechowywania przeznaczymy bulwy chronione przedchorobami,

- przygotujemy poszczególne partie i odmiany w kolejności wynikającej z ich

trwałości przechowalniczej,

- przeznaczymy do przechowywania bulwy dojrzałe, o dobrej jakości, bez uszkodzeń

mechanicznych i ziemi, zebrane w warunkach suchej i ciepłej pogody,

- będziemy pamiętali o składowaniu osuszonych bulw w pomieszczeniach intensywnie

wentylowanych, a w tradycyjnych kopcach wymienimy mokrą słomę,

- po 2-3 tygodniach przechowywania ocenimy stan ziemniaków w pryzmach.

- w pierwszej kolejności zagospodarujemy ziemniaki przechowujące się najgorzej,

- zapewniamy odpowiednie warunki termiczno-wilgotnościowe podczas długotrwałego

Przechowywania - w zależności od kierunku użytkowania ziemniaków,

- zapobiegniemy intensywnemu kiełkowaniu przechowywanych ziemniaków.

Właśnie nadszedł czas kontroli kopców. W razie stwierdzenia zbyt wysokiej temperatury wewnątrz pryzmy powinniśmy otworzyć wywietrzniki, a jeśli ich nie ma, zrobić otwory
i w ten sposób obniżyć temperaturę.

 

Joanna Sosnowska – Oddział Bielice

Przyg. ade

 


  • Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego

    Dyrektor MODR Warszawa: Sławomir Piotrowski
    Zastępca Dyrektora MODR Warszawa: Adam Tarkowski

    ul. Czereśniowa 98, 02-456
    tel. 22 571 61 00 | fax. 22 571 61 01
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Bielice

    Dyrektor Oddziału: Krzysztof Szumski

    Bielice 19, 96-500 Sochaczew 
    tel. 46 862 00 40 | fax.46 862 00 52
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Ostrołęka

    Dyrektor Oddziału: Bogdan Bagiński

    ul. Targowa 4, 07-410 Ostrołęka,
    tel. 29 760 03 69 - fax. 29 769 49 53
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Płock

    Dyrektor Oddziału: Wojciech Banaszczak

    ul. Zglenickiego 42 D, 09-411 Biała
    tel./fax: 24 269 77 00
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Poświętne w Płońsku

    Dyrektor Oddziału: Jarosław Grabowski

    ul. H Sienkiewicza 11, 09-100 Płońsk
    tel: 23 663 07 00, fax: 23 662 99 50
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek: 700 - 1500

  • MODR Warszawa oddział Radom

    Dyrektor Oddziału: Marcin Kaca

    ul. Chorzowska 16/18, 26-600 Radom,
    tel./fax 48 365 02 06 wew. 104
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 730 - 1530

  • MODR Warszawa Oddział Siedlce

    Dyrektor Oddziału: Józef Jan Romańczuk

    ul. Kazimierzowska 21, 08-110 Siedlce
    tel. 25 640 09 11, fax. 25 640 09 12
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

Copyright 2011 - 2024 MODR | Przeglądając stronę, akceptujesz naszą politykę prywatności.