XIV Jesienny Jarmark „od pola do stołu”
15 września 2019 roku Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Oddział Poświętne w Płońsku zrealizował operację pt. „XIV Jesienny Jarmark „Od pola do stołu”.
Dodatkowymi partnerami KSOW zaangażowanymi w realizację operacji była Lokalna Grupa Działania Przyjazne Mazowsze i Urząd Gminy Płońsk. Operacja odbyła się w ramach „Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”, współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Plan operacyjny na lata 2018-2019.
Celem głównym realizacji projektu była aktywizacja mieszkańców wsi do podejmowania inicjatyw w zakresie poszukiwania alternatywnych rozwiązań dla biznesu, promocji małych rodzinnych firm aby wspomóc rozwój obszarów wiejskich i ten cel udało nam się zrealizować.
Kluczowymi wydarzeniami tegorocznego jarmarku były: konferencja: „od pola do stołu – lokalnie i legalnie” i X Przegląd Ludowych Zespołów Artystycznych.
Konferencja
Udział w niej wzięli mieszkańcy obszarów wiejskich z terenu Północnego Mazowsza i delegacja gości zagranicznych z Prowincji Huelva w Hiszpanii, która odwiedziła Płońsk na zaproszenie Lokalnej Grupy Działania Przyjazne Mazowsze. Goście z Hiszpanii bardzo ciekawie zaprezentowali swój region, produkty tradycyjne i wyroby dziedzictwa kulturowego wytwarzane w Prowincji Huelva, położonej w południowej części Andaluzji.
Podczas konferencji mazowieckim wytwórcom produktów i przetworów żywnościowych wysokiej jakości wręczono statuetki i certyfikaty Marka Przyjazne Mazowsze przyznane przez siedmioosobową kapitułę konkursu, której przewodniczyła Danuta Bronowska z Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Wręczono 12 statuetek.
Część merytoryczną konferencji rozpoczęła prof. Krystyna Krzyżanowska ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie wykładem na temat: „Przedsiębiorczość i innowacyjność jako szansa rozwoju wsi.”
Prof.dr.hab. inż. Zbigniew J. Dolatowski z Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie rewelacyjnie przestawił temat „Żywność wysokiej jakości – produkty regionalne i tradycyjne, nowe możliwości obszarów wiejskich”. 112 uczestników konferencji pozyskało wiedzę w zakresie produkcji żywności na małą skalę oraz możliwości jej sprzedaży w ramach działalności lokalnej i ograniczonej, rolniczego handlu detalicznego, a także sprzedaży bezpośredniej. Uczestnikom konferencji zostało przekazane kompendium wiedzy na temat systemów jakości żywności produkowanej w sposób tradycyjny. Jednym z podstawowych sposobów realizacji polityki jakości w Polsce i całej UE jest wyróżnianie znakami potwierdzającymi jakość wyrobów rolno-spożywczych pochodzących z konkretnych regionów, jak i charakteryzujących się tradycyjną metodą produkcji. Uczestnicy konferencji dowiedzieli się co kryje się pod znakami jakości: Chroniona Nazwa Pochodzenia, Chronione Oznaczenie Geograficzne i Gwarantowana Tradycyjna Specjalność. Pozyskana wiedza w zakresie małego przetwórstwa pozwoli na uruchomienie małych rodzinnych firm, które wytwarzają żywność tradycyjną z surowców pochodzących z własnych gospodarstw. Dodatkowo spotkanie z wystawcami jarmarku dało możliwość zobaczenia dobrych praktyk i zachęciło do rozwijania przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Pozyskana wiedza i zdobyte umiejętności poszerzyły, a także otworzyły nowe horyzonty dla mieszkańców wsi, zachęciły ich do rozwijania drobnej przedsiębiorczości i uzyskania dodatkowych dochodów. Wszystko to w rezultacie przyczyni się do poprawy jakości i warunków życia na wsi. Dodatkowo podczas konferencji miały miejsce konsultacje eksperckie przeprowadzone przez wykładowców, które w dużym stopniu umożliwiły jeszcze lepsze zapoznanie się z przedstawionymi tematami.
Uwieńczeniem konferencji była prezentacja i degustacja produktów tradycyjnych, które wytworzono w małych firmach rodzinnych z naturalnych surowców pochodzących z gospodarstw. Przetwory z mięsa i wyroby garmażeryjne przygotowały trzy rodzinne firmy: Artura Zarzyckiego ze Skołatowa, Adama Węgłowskiego z Karniewa i Krystyny Marcyjańskiej z Lutobroka. Dużym zainteresowaniem cieszyły się nagrodzone i wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych polędwiczki wędzone podsuszane, polędwica kurpiowska, baleron kurpiowski, szynka kurpiowska, kiełbasa wiejska, słoninka skołatowska- przysmak myśliwego. Chleb wypiekany metodą tradycyjną i nagrodzony w konkursie kulinarnym „Nasze Kulinarne Dziedzictwo- Smaki Regionów” do degustacji pochodził z małych piekarni z Sochocina i z Sońska. Tradycyjne przetwory z mleka wielokrotnie nagradzane w konkursach kulinarnych przygotowały dwie firmy rodzinne: Agnieszki Zalewskiej z Nowego Pawłowa i Ewy Jurzyk z gminy Zatory.
Na stole znalazł się również tradycyjny olej rzepakowy i lniany Krzysztofa Kowalskiego z Winnik. Surowiec len i rzepak do wytwarzania oleju pochodzi z dużego areału upraw w gospodarstwie rolnym Krzysztofa Kowalskiego.
Restauracja ,,Poświętne” przygotowała żurek z białą kiełbasą, gulasz warzywny, babkę ziemniaczaną i bigos. Dodatkowo zaserwowała wartościowy pod względem zdrowotnym napój z mięty i miodu pochodzącego z pasieki Adama i Wojciecha Piotrkowskich z Żuromina przygotowała również restauracja „Poświętne”. Uczestnicy konferencji skosztowali soku jabłkowego tłoczonego w gospodarstwie sadowniczym Tomasza Bieńkowskiego. Naturalne soki jabłkowe nie poddawane są procesowi klarowania, pozostają naturalnie mętne i dzięki temu zachowują dużą ilość pektyn i wartości odżywczych.
Uczestnicy konferencji poznali i posmakowali unikalnych produktów i potraw Północnego Mazowsza.
X Przegląd Ludowych Zespołów Artystycznych
Jako pierwsi w przeglądzie, gościnnie wystąpili laureaci z ubiegłego roku w kategorii muzyczno – wokalnej: Zespół „Zielenianki” Klub Seniora z Zielonej. W konkursie wzięło udział 20 zespołów: 9 w kategorii muzyczno- tanecznej i 11 w kategorii muzyczno-wokalnej.
Zespoły oceniało 5 osobowe jury, któremu przewodniczył Mariusz Wrzesiński - dyrektor Państwowej Szkoły Muzycznej I Stopnia w Płońsku. Występy artystyczne skupiły wielu widzów, którzy z zaciekawieniem oglądali dawne tańce i przysłuchiwali się znanym, ludowym melodiom. Tegoroczny poziom występów był bardzo wysoki. Ocena zespołów wynikała z kryteriów zawartych w regulaminie konkursu.
Laureatami zostali:
kategoria muzyczno-taneczna:
1 miejsce – zespół „Ożarowiacy” – grupa młodzieżowa
2 miejsce – zespół „Marynki”,
3 miejsce – zespół „Ożarowiacy” – grupa średnia,
kategoria muzyczno-wokalna
1 miejsce – grupa wokalna „RUTA”,
2 miejsce – zespół „Kasztelanka”,
3 miejsce – grupa wokalna „Gęśliki”.
Nagrody pieniężne w konkursie „X Przegląd Ludowych Zespołów Artystycznych” zostały dofinansowane ze środków Pomocy Technicznej PROW na lata 2014-2020 w ramach schematu II. Laureatom uroczyście wręczono nagrody ufundowane przez KSOW.
Uczestnicy jarmarku
Uczestnikami XIV Jesiennego Jarmarku „od pola do stołu”, byli rolnicy i mieszkańcy Mazowsza, którzy mieli okazję wzięcia udziału w konferencji, zapoznania się z ciekawymi formami przedsiębiorczości wiejskiej, porozmawiania z producentami lub wytwórcami, wymienienia poglądów oraz doświadczeń, dokonania zakupów czy też posłuchania twórczości ludowej podczas X Przeglądu LZA.
Nie zawiedli także mieszkańcy Płońska. Impreza dała szansę bezpośrednich rozmów mieszkańców wsi z doradcami Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Oddziału Poświętne w Płońsku, pracownikami Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Biura Powiatowego w Płońsku, Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie, Filii w Ciechanowie, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Placówki Terenowej w Ciechanowie, Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie i Lokalnej Grupy Działania – Przyjazne Mazowsze z Płońska.
Liczne i ciekawie zaaranżowane stoiska wystawiennicze zachęcały do zakupów tradycyjnych wyrobów, takich jak pieczywo, wędliny, miody czy sery. Nie brakowało ciekawych przykładów rękodzieła i sztuki ludowej, a także bogatej oferty kwiatów, drzew, krzewów owocowych i ozdobnych. W tegorocznej imprezie swoje wyroby zaoferowało 70 wystawców.
Osiągnięte efekty realizacji operacji
Łącznie w imprezie wzięło udział ok. 2500 osób. Dzięki pozyskanej podczas konferencji wiedzy oraz obserwacji dobrych praktyk długookresowym efektem realizacji operacji będzie zwiększenie liczby gospodarstw prowadzących własną działalność gospodarczą, a tym samym wzrost produkcji produktów wysokiej jakości, wykonanych w sposób regionalny i tradycyjny, następnie ich sprzedaż w krótkich łańcuchach żywnościowych. Skutkować to będzie wsparciem sektora przetwórstwa rolnego, tworzeniem nowych miejsc pracy, zwiększeniem rentowności gospodarstw i poprawą warunków bytowych mieszkańców obszarów wiejskich. Realizacja operacji pozwoliła także na zwiększenie świadomości lokalnej społeczności.
Efektem zorganizowania wystawy pt. „XIV Jesienny Jarmark – od pola do stołu” podczas której wzięło udział 70 wystawców z różnych branż było szybsze i skuteczniejsze wypromowanie lokalnych i regionalnych producentów żywności, lokalnych twórców, rękodzielników i artystów. Dzięki wystawie wszyscy wystawcy zwiększyli swoją sprzedaż i poprawili swoje dochody. Przeprowadzenie X Przeglądu Ludowych Zespołów Artystycznych w dwóch kategoriach: muzyczno-wokalnej i muzyczno-tanecznej przyczyniło się do promocji dziedzictwa kulturowego mazowieckiej wsi, a także przyciągnęło wielu mieszkańców wsi i małych miasteczek, którzy mogli na żywo poznać bliżej kulturę ludową, folklor wsi mazowieckiej, a także obejrzeć tradycyjne tańce ludowe.
Zrealizowana operacja pt. XIV Jesienny Jarmark – „od pola do stołu” miała ogromny wpływ na rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Poprawiła i polepszyła warunki bytowe rolników i mieszkańców obszarów wiejskich. Dała szansę na rozwój wszelkich form przedsiębiorczości prowadzących do tworzenia nowych miejsc pracy. Zdobyta wiedza, nowe doświadczenia i umiejętności pozwoliły mieszkańcom obszarów wiejskich zwiększyć osiągane przez nich dochody. W rolnictwie pracuje coraz mniej osób, dlatego szczególnie istotne podczas operacji były działania, które wspierały proces tworzenia na wsiach pozarolniczych miejsc pracy. Zrealizowana operacja pokazała w jaki sposób rozwinąć przedsiębiorczość na obszarach wiejskich, poprzez wytwarzanie tradycyjnej żywności, a następnie wprowadzenie jej na rynek. Zarówno wiedza zdobyta podczas konferencji jak i przykłady dobrych praktyk zaobserwowane podczas jarmarku wpłynęły na poprawę warunków bytowych ludności obszarów wiejskich poprzez utworzenie małych rodzinnych firm, zakładów produkcyjnych wytwarzających tradycyjną, zdrową żywość.
Zapraszamy za rok!
__F O T O R E L A C J A__
1. Otwarcie XIV Jesiennego Jarmarku
2. Wystąpienia przybyłych gości
3. Otwarcie konferencji
4. Wykład profesor Krystyny Krzyżanowskiej
5. Wykład profesora Zbigniewa J. Dolatowskiego
6. Wręczenie certyfikatów Marka Przyjazne Mazowsze
7. Degustacja produktów tradycyjnych
8. Przegląd Ludowych Zespołów Artystycznych
9. Przegląd Ludowych Zespołów Artystycznych
10. Widownia
11. Podsumowanie przeglądu
12. Wręczenie nagród
13. Kiermasz
14. Kiermasz
Tekst: Danuta Bronowska
Zdjęcia: Bożena Chądzyńska