Skip to main content
MODR Warszawa:  ul. Czereśniowa 98, 02-456 Warszawa  | ikona 22 571 61 00 

Porównanie europejskich technologii uprawy pszenicy ozimej

Na zaproszenie DLG (Niemieckiego Towarzystwa Rolniczego) braliśmy udział w Międzynarodowych Dniach Pola w Niemczech: DLG - Feldtage 2008. Stałym punktem tej imprezy jest porównanie europejskich technologii produkcji pszenicy ozimej (Vergleich europäischer Anbauverfahren für Winterweizen).
Od 1988, co 2 lata, praktycy, naukowcy i doradcy przedstawiają w tym doświadczeniu polowym swoje „filozofie” uprawy. Polskie doradztwo bierze już siódmy raz udział w tym doświadczeniu, a Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Warszawie Oddział Poświętne w Płońsku już po raz czwarty (lata: 2000, 2004, 2006, 2008  i  mamy nadzieję na kontynuację współpracy w roku 2010 r.).
W ubiegłym roku, w tym czwartym z kolei doświadczeniu ścisłym założonym w Turyngii w Buttelstedt koło Weimaru, wzięło udział 12 uczestników z 8 państw.

Kraj

Uczestnik

CH

Strickhof Beratungsdienst

CZ

Institut Landwirt. Forschung, Kromeriz

DK

Patriotisk Selskab

F

ARVALIS - Institut de Végétal

GB

Binning Oxfordshire

PL

MODR Warszawa Oddział Poświętne w Płońsku

SE

HIR Malmöhus

D

Institut für Bodenkunde e. V.

D

Verein Agrarwissenschaften e. V.

D

TLL

D

TLPVG

D

Universität Gießen

Każdy z uczestników prezentował 2 technologie:

* ekonomiczną (Okonomievariante)

*  inicjatywną (Initiativvariante)

W technologii ekonomicznej głównym celem było uzyskanie maksymalnej nadwyżki bezpośredniej.
W technologii inicjatywnej organizatorzy dali dużą dowolność wyboru przeznaczenia produktu oraz wprowadzania różnych innowacji technologicznych.


Uprawa gleby, podstawowe nawożenie P i K oraz termin siewu i zbioru dla wszystkich technologii były takie same. Przedplonem na polu doświadczalnym był jęczmień ozimy, a przed - przedplonem groch jadalny. Grubość warstwy gleby przerastanej przez korzenie roślin (ok. 60 cm) i częste okresy z suszą w lecie ograniczają przeciętne plony pszenicy ozimej w tym rejonie do 80 dt / ha. Średnie opady w roku kształtują się około 550 mm. W bieżącym roku opady były wystarczające dla dobrych plonów. W doświadczeniu zastosowano uprawę bezorkową. Samosiewy  jęczmienia ozimego zwalczono przez zastosowanie glifosatu, a przed siewem ziemię spulchniono ciężkim gruberem na głębokość12 do 15 cm. Uprawę przedsiewną i siew przeprowadzono 12 października 2007r., omłoty 31 lipca 2008 r. Odmianę pszenicy, ilości wysiewu, rodzaj zaprawy, nawożenie pogłówne oraz środki ochrony roślin uczestnicy doświadczenia dobierali sami. W konkursie tym dozwolone jest stosowanie nawozów i środków ochrony roślin z listy przedstawionej przez organizatorów, dopuszczonych do stosowania na terenie Niemiec. Wszystkie prace były wykonywane przez techników DLG na zlecenia uczestników konkursu przesyłane za pomocą faxu lub e-mail’a. Uczestnicy konkursu mogli korzystać z informacji o pogodzie i o zagrożeniu przez choroby zbóż z programów komputerowych proPlant oraz ISIP SIMONTO, mogli też kontaktować się z technikami DLG na polu doświadczalnym. My, z uwagi na znaczną odległość, nie lustrowaliśmy pola doświadczalnego.


Specjaliści z Poświętnego do technologii ekonomicznej zgłosili odmianę Muszelka, hodowli DANKO, zaś w technologii inicjatywnej odmianę Fregata, hodowli w Strzelcach. Obie odmiany są z grupy technologicznej (A), o krótkiej słomie i dobrej odporności na wyleganie.    W pozostałych technologiach uczestnicy zgłosili odmiany: Türkis (4 technologie), Inspiration (2), Boomer, Akteur, Toisondor, Premio, Gladiator, Einstein, Esket, Kranich, Schamane, Winnetou, Bona Dea, Hereford, Ambition, Claro, Skalmeje i w przypadku technologii inicjatywnej Hanse Agro e.V. mieszaninę 3 odmian: Boomer, Esket, Mulan. Ilości wysiewu w technologiach wahały się w zakresie od 260 do 430 szt. ziaren/m2 . Muszelkę wysiano w ilości 320, Fregatę – 350 szt.ziaren/m2(137 i 175kg/ha). Są to ilości wysiewu znacznie mniejsze od powszechnie stosowanych w Polsce.
W obu polskich technologiach zastosowano azot z podziałem na 3 dawki. Ze względu na niską zawartość azotu mineralnego w glebie po zimie, pierwsza dawka azotu była  wyjątkowo wysoka – 85 kg/ha N.
W technologii ekonomicznej stosowano nawożenie azotowe w formie nawozu stałego KAS, łącznie 200 kg/ha N, a technologii inicjatywnej 2 pierwsze dawki w formie nawozu płynnego AHL (RSM) i ostatnią dawkę w KAS, razem 190 kg/ha N. Herbicydy zostały zastosowane tylko wiosną ze względu na informację o nie występowaniu miotły zbożowej i spodziewanym pojawieniu owsa głuchego. Fungicydy zastosowano w 2 dawkach w fazie BBCH 30-31 i w fazie BBCH 51. Użyto regulatora wzrostu w mniejszej dawce.

Wyniki

Średnia uzyskanych plonów w technologiach ekonomicznych wyniosła 92,9 dt/ha. Najwyższy plon osiągnął przedstawiciel Patriotisk Selskab z Danii – 101,4 dt/ha, wyprzedzając nieco technologię z Poświętnego, która z wynikiem 98,5 dt/ha zajęła drugie miejsce pod względem wysokości plonu. Należy tu podkreślić, że tak wysokiego miejsca w uzyskanych plonach w dotychczasowych konkursach polska ekipa jeszcze nigdy nie osiągnęła. Te dwa wyniki wyraźnie wyprzedziły następne 8, których plony mieściły się w przedziale o rozpiętości 5,4 dt/ha. Na końcu znalazły się plony wariantu niemieckiego TLL (86,8) i szwedzkiego (88,2). Poletka kontrolne z odmianą Akteur, bez nawożenia azotowego i bez ochrony roślin, z wyjątkiem zaprawy nasiennej, dały średni plon 46,2 dt/ha. Ciekawostką jest fakt zaliczenia odmiany Akteur w Niemczech do pszenic elitarnych (E), w Polsce do jakościowych (A).

Uzyskane plony w technologiach ekonomicznych

plony-tech-ekon

Uzyskane plony w technologiach inicjatywnych

plony-tech-inic

Uczestnicy zastosowali nawożenie azotowe od 159 do 223 kg/ha N i ponieśli koszty bezpośrednie z tym związane  od 111 do 217 € /ha. Strategia ochrony była oparta na nasileniu infekcji oraz odporności poszczególnych odmian.
Analizując główny cel, czyli uzyskanie maksymalnej nadwyżki bezpośredniej, najlepszy wynik uzyskał wariant  Thüringer Landesanstalt für Landwirtschaft (TLL) z nadwyżką bezpośrednią 1385 €/ha (odmiana Akteur), mimo osiągnięcia najniższego plonu (86,8) Decydujący wpływ na sukces miała najwyższa cena za uzyskane ziarno – 197,5 €/t. Na zbliżonym poziomie dochodu (1380 €/ha) znalazła się technologia Hochschule Anhalt (FH) z odmianą Kranich. Technologia z Danii mimo najwyższego plonu (101 dt/ha - Hereford), przy cenie ziarna tylko 150 €/t,  zajęła dopiero 10 miejsce wśród 12 ekonomicznych.  Wyjątkiem okazał się wariant Chemega z Wielkiej Brytanii, gdzie z pszenicą paszową i przeciętnym plonem, ale niskimi kosztami uzyskał 3 miejsce. Wariant zaprezentowany przez specjalistów z MODR O/Poświętne, z nadwyżką bezpośrednią 1315 €/ha (cena 160 €/t), ostatecznie uplasował się na 4 pozycji, co możemy uznać za ogromny sukces polskiej technologii uprawy. Wartość produkcji dla technologii z Muszelką (2040 €/ha) znalazła się na 3 miejscu (na 24).
*
W technologiach inicjatywnych uczestnicy mieli dowolność wyboru przeznaczenia produktu (kierunku technologii) oraz wprowadzania różnych innowacji technologicznych. Hochschule Anhalt z Bernburga prezentowali technologię uprawy pszenicy Inspiration dla przemysłu skrobiowego, uczestnicy z Czech prezentowali uprawę pszenicy Bona Dea , która daję mąkę o zwiększonej ilości karotenoidów. Firma z Turyngii (TLL) zademonstrowała odmianę Skalmeje o dużej zawartości skrobi, mniejszej białka, z przeznaczeniem na bioetanol. Druga firma z Turyngii (TLPVG) prezentowała technologię z uwzględnieniem wpływu optymalnego nawożenia mikro i makroskładnikami na parametry jakościowe pszenicy. Strickhof Beratungsdienst ze Szwajcarii prezentowało uprawę odmiany Claro z zastosowaniem ograniczeń obowiązujących w Szwajcarii, tj. dawka N nie przekraczająca 160 kg/ha, bez stosowania regulatorów wzrostu. Specjaliści z MODR Poświętne zaprezentowali technologię typową dla obszaru Polski, z wykorzystaniem płynnego nawozu azotowego RSM, z przystosowaniem jej do warunków niemieckich.  Po ocenie wyników w podobny sposób, jak w przypadku wariantów ekonomicznych, technologia Poświętnego z Fregatą, dzięki dość dobrej cenie za uzyskane ziarno (167,5 €/t) i kosztach na średnim poziomie uzyskała 5 miejsce w technologiach inicjatywnych, z nadwyżką bezpośrednią 1139 €/ha. Najlepiej pod względem ekonomicznym wypadła technologia  firmy z Turyngii (TLL) z odmianą  skrobiową Skalmeje (1232 €/ha). Głównie zadecydowały o tym niskie koszty nawożenia i ochrony roślin oraz osiągnięcie zadowalającego plonu. 2 miejsce zajęła niemiecka firma Hanse Agro, która w technologii użyła do siewu mieszaniny 3 odmian.

Zauważyć należy, że do przedstawionych kalkulacji zastosowano ceny z Niemiec z jesieni 2007 r. Obecne ceny środków produkcji, szczególnie na nawozy, są znacznie wyższe, co w efekcie daje zmniejszenie uzyskanych nadwyżek bezpośrednich. Ponadto, gdyby kalkulacje te wykonane były wg cen obowiązujących w Polsce, też dałyby inne wyniki.
Nasz średni wynik z 2 technologii 1227 €/ha, zapewnił nam 4-tą pozycję na 12 uczestników. Najlepszy średni wynik z 2 technologii uzyskała firma TLL z Turyngii z wynikiem 1308 €/ha, a za nią Hochschule Anhalt  - 1255 €/ha.  
Bardzo wysokie nawożenie i bardzo intensywna ochrona roślin, ze względu na spadki cen pszenicy, mogły okazać się nieopłacalne. O dobrym wyniku finansowym zadecydowała głównie cena ziarna, a ona zależała od jakości zebranego podczas żniw ziarna. Fakt ten znalazł wyraz w tytule artykułu z oceną wyników konkursu ”Geringer Etrag, hoher Gewinn” (mniejszy plon, wyższy zysk), zamieszczonego w czasopiśmie „DLG-Mitteilungen”.*

Podsumowując:  w ocenie organizatorów konkursu uczestnicy po raz kolejny zaprezentowali wysoki poziom swoich kompetencji i umiejętności.
A my jako uczestnicy chcielibyśmy pogratulować  organizatorom konkursu  a w szczególności  dr. Reinhardowi Roßbergowi i dr Wilfriedowi  Wolf pomysłu i  sprawnej organizacji.
Dotychczasowe osiągnięcia „Poświętnego” w konkursie.
Uzyskanie najlepszej jakości i najwyższej ceny ziarna pszenicy odmiany Zyta w 2000 oraz 2004r. i Legendy w 2006r.
III miejsce Zyty i IV miejsce Nutki na 30 technologii pod względem wartości plonu (plon x cena) w 2004 r. w Gut Dummerstorf.

Załączniki: 6 tabel (galeria poniżej)

Opracowanie:
Strzeszewska Ewa
Lasocki Wiesław
Radomski Tomasz
Reinhard Rossberg

  • Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego

    Dyrektor MODR Warszawa: Sławomir Piotrowski
    Zastępca Dyrektora MODR Warszawa: Adam Tarkowski

    ul. Czereśniowa 98, 02-456
    tel. 22 571 61 00 | fax. 22 571 61 01
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Bielice

    Dyrektor Oddziału: Krzysztof Szumski

    Bielice 19, 96-500 Sochaczew 
    tel. 46 862 00 40 | fax.46 862 00 52
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Ostrołęka

    Dyrektor Oddziału: Bogdan Bagiński

    ul. Targowa 4, 07-410 Ostrołęka,
    tel. 29 760 03 69 - fax. 29 769 49 53
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Płock

    Dyrektor Oddziału: Wojciech Banaszczak

    ul. Zglenickiego 42 D, 09-411 Biała
    tel./fax: 24 269 77 00
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Poświętne w Płońsku

    Dyrektor Oddziału: Jarosław Grabowski

    ul. H Sienkiewicza 11, 09-100 Płońsk
    tel: 23 663 07 00, fax: 23 662 99 50
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek: 700 - 1500

  • MODR Warszawa oddział Radom

    Dyrektor Oddziału: Marcin Kaca

    ul. Chorzowska 16/18, 26-600 Radom,
    tel./fax 48 365 02 06 wew. 104
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 730 - 1530

  • MODR Warszawa Oddział Siedlce

    Dyrektor Oddziału: Józef Jan Romańczuk

    ul. Kazimierzowska 21, 08-110 Siedlce
    tel. 25 640 09 11, fax. 25 640 09 12
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

Copyright 2011 - 2024 MODR | Przeglądając stronę, akceptujesz naszą politykę prywatności.