Innowacyjnie podczas XII Dni Przedsiębiorcy Rolnego

Tegoroczna, dwunasta już edycja Dni Przedsiębiorcy Rolnego w Poznaniu odbyła się pod hasłem "Innowacje w rolnictwie - kluczowe dla wsparcia inwestycji i konkurencyjności".

Konferencję zorganizowały Centrum Doradztwa Rolniczego we współpracy z DLG – Niemieckim Towarzystwem Rolniczym. Współorganizatorami były wojewódzkie jednostki doradcze: Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego oraz Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. ODR zaangażowane były w przygotowanie prezentacji gospodarstw rolników biorących udział w panelach dyskusyjnych.

Konferencję otworzyli Szczepan Zalewski dyrektor CDR wraz z dr Reinhardem Rossbergiem - przedstawicielem DLG. Interesującym wstępem do dyskusji panelowych był wykład prof. dr inż. Alfonsa Janinhoffa pt. “Droga rolnictwa polskiego do tworzenia konkurencyjnych przedsiębiorstw rolnych”. Wykładowca szczegółowo przedstawił najważniejsze uwarunkowania makroekonomiczne rozwoju gospodarki Polski oraz ich wpływ na przemiany w rolnictwie.

PANELE DYSKUSYJNE

Po zakończeniu części plenarnej pierwszego dnia, zaproszeni rolnicy i specjaliści poszczególnych kierunków produkcji uczestniczyli w trzech panelach dyskusyjnych:

• Produkcja roślinna – temat: „Rolnictwo precyzyjne – nowe możliwości, uproszczone technologie produkcji”,
• Produkcja trzody chlewnej – temat: „Nowe rozwiązania w produkcji prosiąt, polskie rośliny białkowe w żywieniu trzody”,
• Produkcja mleka – temat: „Genomika w hodowli bydła”.

W każdym z paneli dyskusyjnych jak co roku, prezentowały się 3 gospodarstwa z Polski i jedno z Niemiec. Rolnicy przedstawili zagadnienia dotyczące prowadzenia działalności rolniczej i związane z nimi uwarunkowania społeczne i ekonomiczne. W czasie dyskusji wypracowano najistotniejsze wnioski wskazane przez uczestników forum. Województwo mazowieckie reprezentowały 3 gospodarstwa rolne w poszczególnych panelach dyskusyjnych.

Produkcja roślinna: Hubert Gregorczyk, gmina Strzegowo, powiat mławski.

Łączna powierzchnia gospodarstwa to 78,41 ha. Prowadzenie gospodarstwa od 2010 r. Powierzchnia gospodarstwa w momencie przejęcia 16,64 ha. Struktura powierzchni roślinnej: pszenżyto jare, pszenżyto ozime, żyto, jęczmień jary, rzepak, łubin wąskolistny, łąki. Zmianowanie roślin na gruntach lepszych: rzepak / zboża ozime / zboża jare; na gruntach słabszych: żyto / motylkowe. W gospodarstwie co roku wykonywane są analizy zasobności gleby. Park maszynowy podporządkowany prowadzeniu produkcji roślinnej. W gospodarstwie pracują 2 osoby.

Gospodarstwo osiąga dobre wyniki m.in. w:

-       -plonowaniu rzepaku i pszenżyta ozimego pomimo niskiej klasy bonitacyjnej gleby,

-       większość prac rolnik wykonuje we własnym zakresie,

-       dodatkowe dochód z usług kombajnem.

W gospodarstwie planowane jest:

-       poprawienie jakości i skrócenie czasu wykonywania nawożenia i zabiegów ochrony roślin (zakup większego, nowoczesnego opryskiwacza i rozsiewacza do nawozów wyposażonych w GPS),

-       wprowadzenie mapowania pól w celu efektywniejszego wykorzystania nawozów, a tym samym zwiększenia uzyskiwanych plonów,

-       ograniczenie zabiegów agrotechnicznych do minimum (wprowadzenie technologii bezorkowej, rezygnacja z wybranych zabiegów),

-       zwiększenie areału użytków rolnych poprzez zakup lub dzierżawę,

-       zwiększenie powierzchni magazynowej,

-       wyszukiwanie alternatywnych źródeł dochodu.

Produkcja mleka: Małgorzata i Jan Pisarkiewicz, gmina Wiśniewo, powiat mławski

Gospodarstwo o powierzchni 106,60 ha, prowadzone przez małżonków od 1989 roku. Produkcja roślinna podporządkowana jest produkcji zwierzęcej – produkcja mleka. Uprawiane są: kukurydza na kiszonkę, pszenżyto ozime, żyto oraz łąki. Analizy zasobności gleby wykonywane co 3 lata. W gospodarstwie utrzymywanych jest ok. 70 szt. krów mlecznych oraz zwierzęta w pozostałych grupach wiekowych. Zwierzęta utrzymywane są w oborze na płytkiej ściółce. Produkcja zwierzęca odbywa się w cyklu zamkniętym, a odchowywana jest tylko młodzież żeńska. Stado charakteryzuje się dobrymi parametrami rozrodu, opartego o inseminację. Wydajność mleczna od krowy za 2015 r. wyniosła 9 670 kg. Odbiór mleka z gospodarstwa odbywa się co drugi dzień.

Plany dalszego rozwoju gospodarstwa:

-       zwiększenie powierzchni użytków rolnych,

-       rozbudowa obory do obsady 130 krów mlecznych,

-       modernizacja systemu usuwania obornika,

-       usprawnienie systemu odchowu cieląt i utrzymania jałowic.

Produkcja trzody chlewnej: Szymon Sosnowski, gmina Opinogóra Górna, powiat ciechanowski.

Powierzchnia gospodarstwa wynosi 61,63 ha plus grunty dzierżawione 114,83 ha Struktura produkcji roślinnej to: pszenica ozima, pszenżyto ozime, łubin, kukurydza na ziarno, rzepak i buraki cukrowe. W gospodarstwie stosowane jest następujące zmianowanie roślin: rzepak, pszenica, pszenżyto, rzepak. Co 4 lata wykonywane są analizy zasobności gleby. Obecnie rolnik chowa 45 loch w cyklu zamkniętym, a tuczniki sprzedawane są do pobliskich zakładów mięsnych. Stosowane jest krzyżowanie trójrasowe. W gospodarstwie wykonuje się inseminację w 100%, a knur wykorzystywany jest jedynie do wykrywania cichych rui. Liczba prosiąt odsadzonych od maciory rocznie to 25-26 szt. w wieku 26-28 dni. Roczna sprzedaż tuczników wynosi 1 100 szt., o średniej wadze żywej 125 kg.

Plany na przyszłość:

-       w ramach PROW 2014-2020 planowana jest budowa chlewni dla 504 loch produkcyjnych (577 stanowisk),

-       budowa tuczarni dla zamknięcia całego cyklu produkcyjnego,

-       budowa wraz z wyposażeniem mieszalni pasz.

 

WNIOSKI Z PANELI DYSKUSYJNYCH

Produkcja roślinna:

• optymalizacja kosztów związanych z produkcją roślinną możliwa jest dzięki współdziałaniu podmiotów,
• uprawa uproszczona pozwala na ograniczenie zabiegów agrotechnicznych, jednakże dość często wymaga zwiększenia nakładów związanych z ochroną roślin uprawnych,
• rolnictwo precyzyjne wpływa bezpośrednio na progres w gospodarowaniu, a co za tym idzie umożliwia: zebranie informacji o przestrzennym zróżnicowaniu produkcji w obrębie pola oraz dostosowanie zabiegów,
• optymalna powierzchnia gospodarstwa na terenie Unii Europejskiej to rząd wielkości 300 ha. Zapewnia ona należyty poziom opłacalności produkcji.

Produkcja mleka:

• rosnąca podaż mleka na rynkach światowych, w tym w UE i w Polsce negatywnie wpływa na ceny, a tym samym rentowność prowadzonej działalności spada (w przypadku rolnika niemieckiego strata na 1 litrze mleka wynosi 0,03 € - spadek cen do poziomu kosztów produkcji),
• nastąpił spadek popytu na przetwory mleczne ze strony dotychczasowych importerów takich jak Chiny i Rosja (spożycie w Polsce na stałym poziomie),
• niestabilność cen produktów wymaga poszukiwania oszczędności i rezerw w zarządzaniu stadem, analizy żywienia, raportów UM itd. oraz wykorzystania genomiki. Alternatywą może być
• mamy ograniczone możliwości powiększenia gospodarstw (zbyt wysokie ceny gruntów).

Produkcja trzody chlewnej:

• nastąpił znaczący spadek cen trzody chlewnej do poziomu – 1,24 €/kg w wadze ciepłej bitej,
• automatyzacja procesu technologicznego umożliwia optymalne wykorzystanie zasobów gospodarstwa, a w tym samym poprawę opłacalności produkcji,
• współdziałanie jest sposobnością poprawy warunków gospodarowania i konkurencji na rynku, (wspólne planowanie, np. budowa biogazowni dla zagospodarowania odchodów zwierzęcych oraz pozyskanie nawozu organicznego z pofermentu),
• odpowiednia organizacja technologii produkcji w budynkach inwentarskich powoduje poprawę parametrów produkcyjnych (zdrowotność, prośność) w chowie trzody chlewnej.

 

OBRADY PELANARNE

Podczas obrad plenarnych drugiego dnia prof. dr hab. Dariusz Jaskulski omówił  współczesne sposoby i systemy uprawy roli w teorii i praktyce zwracając uwagę na wpływ różnych systemów uprawy roli oraz warunków środowiskowych i klimatycznych wysokość plonu roślin oraz zapewnienie żyzności gleby. Wykład na temat "Innowacje w produkcji wołowiny poprowadził Thomas Rott przedstawiając działania podejmowane w gospodarstwie, m.in.: przetwórstwo, zbyt produktów rolnych oraz edukacja (gospodarstwo pokazowe, nauka zawodu).

Podczas obrad plenarnych ostatni wykład przeprowadzony przez pracowników Centrum Doradztwa Rolniczego - Krzysztofa Żoka i Justynę Piluch dotyczył  wsparcia działań innowacyjnych w ramach PROW 2014-2020. Prelegenci omówili możliwości wsparcia działań inwestycyjnych i innowacyjnych w ramach PROW 2014-2020, wskazali zadania i cele “Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich”, zasady wspierania współpracy podmiotów doradczych z przedstawicielami nauki.

Konferencję zakończyła dyskusja plenarna na temat “Innowacji  w rolnictwie – możliwości i ograniczeń”, podczas której  redaktor naczelny TopAgrar Polska Karol Bujoczek  wraz z zaproszonymi prelegentami starali się wyznaczyć i scharakteryzować czynniki wewnętrzne (bezpośrednio dotyczące gospodarstw) oraz zewnętrzne (rynkowe) mogące mieć wpływ na kreowanie i wdrożenie innowacji w rolniczej działalności.

Serdecznie dziękujemy organizatorom Dni Przedsiębiorcy Rolnego za przygotowanie miejsca wymiany doświadczeń, poglądów, debaty rolników, doradców oraz reprezentantów nauki na tematy związane z prowadzeniem działalności rolniczej w warunkach gospodarki rynkowej. Szczególne podziękowania i słowa uznania należą się również rolnikom za zaangażowanie oraz prezentację swojego dorobku na międzynarodowym forum dyskusyjnym.

1. Reprezentanci woj. mazowieckiego
2. Uczestnicy obrad plenarnych
3. Uczestnicy obrad plenarnych

 

Tekst i zdjęcia:

Jarosław Toruński

MODR Oddział Poświętne w Płońsku