Płońskie spotkania z historią
Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Oddział Poświętne w Płońsku 5 września br. uczestniczył w Płońskich spotkaniach z historią, które odbyły się na terenie Gospodarstwa Rolnego Poświętne Sp. z o.o.
Program imprezy obejmował: narodowe czytanie „Balladyny” Juliusza Słowackiego - piękne inscenizacje uczniów szkół płońskich, odsłonięcie pamiątkowej tablicy poświęconej Zofii Malickiej, która latach 1941-1944 prowadziła tajne nauczanie dzieci na terenie majątku Poświętne, promocję książki Anny Malickiej „Historia rodziny przez dom pisana”, konkurs na najciekawszą stylizację inspirowaną bohaterami Balladyny, wystawę poświęconą publikacjom Pracowni Dokumentacji Dziejów Miasta Płońska, książce „Dzieci z Leszczynowej Górki” autorstwa sióstr Marii Kownackiej i Zofii Malickiej. Ponadto pracownie historyczne szkół zaprezentowały regionalne eksponaty.
Z dziejami naszego Ośrodka związana była druga część Płońskich spotkań z historią poświęcona pani Zofii Malickiej. Od 1923 r. do II Wojny Światowej na terenie Poświętnego funkcjonował Zakład Doświadczalny Ognisko Kultury Rolnej.
Niemcy przejęli zakład w 1939 r. i gospodarstwo doświadczalne przekształcili w typowo produkcyjne, na potrzeby III Rzeszy. Pracował w nim m.in. Feliks Malicki, który pełnił funkcję zarządcy tego majątku z racji doskonałej znajomości gospodarstwa i języka niemieckiego. W gospodarstwie, oprócz dorosłych, szereg prac wykonywały dzieci z Poświętnego, Kozimin, Michowa. Były zatrudniane przy zbieraniu kamieni na polach, grochu, kłosów zbóż, pieleniu, odpędzaniu ptactwa żerującego na polach, zamiataniu i sprzątaniu magazynów oraz przy wielu innych prostych pracach. O życiu w tamtym czasie mówił pan Stanisław Żochowski, który przedstawił się jako syn fornala i nauczyciel z 50-letnim stażem. Wspominał, że pracował w Poświętnem już jako ośmioletnie dziecko. W czasie wolnym od pracy w gospodarstwie dziećmi zajmowała się pani Zofia Malicka, żona Feliksa. Zaznaczył, że Niemcy całkowicie zlikwidowali polskie szkolnictwo i zabronione było posługiwanie się językiem polskim. Wszyscy bali się prześladowań i utraty życia. Pomimo wszechobecnego strachu pani Zofia Malicka zebrała grupę dzieci i czytała im książki w języku ojczystym, uczyła pisania, czytania, historii narodu polskiego, geografii, rachunków, religii. Opisywał, jakimi zeszytami się posługiwali, skąd był atrament. Powiedział, że trzynastka dzieci z tej tajnej szkółki, po zakończeniu wojny, zdawała egzaminy do szkoły podstawowej w Płońsku, by kontynuować naukę.
Podkreślił, że pani Zofia Malicka była bardzo dzielną osobą, prawdziwą bohaterką tamtego czasu.
Tablica na oficynie obok dworku Sienkiewiczówka, zdaniem pana Żochowskiego, to wyraz szacunku samorządu dla lokalnej historii, dowód pamięci i ukłon dla pani Zofii Malickiej, a jednocześnie przesłanie dla nas. Mówił, że musimy pamiętać o przeszłości i że nic nie jest nam dane raz na zawsze. Mamy dbać, aby Polska była wolna, sprawiedliwa, spokojna i bogata. Jest to nasz obowiązek jako społeczeństwa, narodu.
Następnie głos zabrali przedstawiciele władz lokalnych, dyrektorzy szkół, stowarzyszeń. Mówcy podkreślali, że wielkie wydarzenia składają się z setek, tysięcy ludzkich losów, że Poświętne to bardzo ważne miejsce historycznie i kulturowo dla Płońszczan, że kultywując własną historię zachowujemy tożsamość.
Na ręce pana Jacka Malickiego - wnuka Zofii Malickiej - składano listy pochwalne, gratulacje. Tomasz Skorupski – zastępca dyrektora MODR oraz Jarosław Grabowski- dyrektor Oddziału Poświętne MODR wręczając różę wyrazili następujące przesłanie — „Niech ta róża zakwitnie w tym miejscu, będąc świadectwem naszego najwyższego szacunku i podziwu dla Pani Zofii Malickiej – wspaniałej Kobiety, Matki, Żony i Nauczycielki, która swoim sercem oraz mądrością i wiedzą obdarzała najsłabszych i najbardziej narażonych na represje okupanta. Pani Zofio - będziemy pamiętać i kontynuować Pani misję". — dyrekcja i pracownicy Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego”.
Pierwsza edycja Płońskich spotkań z historią była barwna, bogata w wydarzenia, interesująca i bardzo ważna w kształtowaniu tożsamości mieszkańców małych ojczyzn. Wyrazy uznania przekazujemy głównemu organizatorowi Płońskich spotkań z historią Miejskiej Bibliotece Publicznej w Płońsku.
__F O T O R E L A C J A__
Tekst: Małgorzata Najechalska
Zdjęcia: Bożena Chądzyńska