Prawidłowa agrotechnika i ochrona rzepaku - konferencja w Poświętnem

Polska jest czwartym producentem rzepaku w Unii Europejskiej. Na pierwszym i drugim miejscu w UE są Niemcy i Francja. Rzepaku produkuje się na świecie 60,6 mln ton (2009/10), w tym w UE 21,68 mln ton. Natomiast największymi producentami nasion rzepaku na świecie są: UE (33%), Chiny (21%), Kanada i Indie.

Główni eksporterzy rzepaku to Kanada, Ukraina i Australia. Na świecie wzrasta zapotrzebowanie na nasiona tej rośliny i należy sadzić, że ich wysokie ceny się utrzymają. Zainteresowanie nasionami rzepaku wynika z tego że:

• olej rzepakowy jest najbardziej przyjazny dla organizmu człowieka,
• zwiększone jest zapotrzebowanie na białko pochodzenia roślinnego,
• zwiększone jest zapotrzebowanie na biodiesel.

W dniu15 marca 2011 r. w Mazowieckim Ośrodku Doradztwa Rolniczego Oddział Poświętne w Płońsku odbyła się konferencja pt. „Prawidłowa agrotechnika i ochrona rzepaku”. Jej tematyka obejmowała zagadnienia dotyczące agrotechniki rzepaku ozimego oraz zwalczania chorób grzybowych rzepaku. Wykładowcami byli prof. Krzysztof Jankowski z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w  Olsztynie oraz dr Ewa Jajor z Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu.

Profesor Krzysztof .Jankowski w swojej części wystąpienia nie tylko zaprezentował światowe prognozy uprawy rzepaku, ale omówił też najważniejsze elementy technologii uprawy rzepaku ozimego. Podkreślił, że jednym z najważniejszych - poprawiających plony - jest właściwy dobór odmiany. Postęp hodowlany idzie w kierunku:

• zwiększenia plenności, głównie u odmian mieszańcowych,
• redukcji podatności na wyleganie (odmiany półkarłowe i karłowe),
• wyhodowania odmian odpornych na stresy (susza, niskie temperatury, patogeny).

Uprawa tej samej odmiany rzepaku przez 5 lat i tym samym nie wykorzystanie postępu hodowlanego, powoduje spadek plonu (o 240 kg nasion).

Nie mniej ważnym elementem agrotechniki rzepaku jest właściwy system uprawy gleby. Najlepszy jest system orkowy i bezorkowy średniopłytki (10-15 cm). System bezorkowy płytki (do 10 cm) i uprawa zerowa powodują, że system korzeniowy rzepaku będzie osadzony za płytko i w konsekwencji  rzepak będzie cierpiał na brak wilgoci.

Bardzo istotne elementy agrotechniki rzepaku to termin siewu i nawożenie. Każdy dzień opóźnienia terminu siewu to strata plonu 50-60  kg nasion z 1 ha.

Z każda toną nasion rzepak pobiera: 55 kg N, 28 kg P₂O₅, 45 kg K₂O, 6 kg MgO, 14 kg S.

Jeżeli nawożenie azotowe ma wynieść powyżej 120 kg/ha, to należy zastosować 2 dawki: w chwili ruszenia wegetacji - 60 %, na początku pąkowania – 40 %. Z pierwszą dawką azotu należy zastosować siarkę (30-45 kg/ha). Najlepiej wtedy zastosować siarczan amonu.

Dr Ewa Jajor omówiła cechy diagnostyczne ważniejszych chorób występujących na roślinach rzepaku oraz zaprezentowała wykaz fungicydów do zwalczania grzybów chorobotwórczych. Choroby, których można spodziewać się na plantacjach rzepaku wiosną 2011 r., to według niej:

• sucha zgnilizna rzepaku,
• czerń krzyżowych,
• szara pleśń,
• zgnilizny rzepaku.

Z zainteresowaniem uczestników konferencji spotkała się też tematyka przygotowana przez firmy uczestniczące w tym spotkaniu. Dr Gennadi Peskowski z firmy JSC Belarusian Potash Company, produkującej wysokoprocentowe sole potasowe, omówił nawożenie rzepaku potasem.

Ofertę preparatów do ochrony rzepaku firmy Bayer CropScience przedstawił czwarty prelegent: Andrzej Żmijewski. Firma Bayer do ochrony rzepaku oferuje: insektycyd –Proteus; fungicydy- Traper, Tilmor, Horizon i zaprawę- Modesto. Na zakończenie konferencji wystąpił Krzysztof Gawor z Grupy Azoty Tarnów i przekazał informacje o nawozie Saletrosan zawierającym 26 % N i 13% S.

Na stoiskach informacyjnych firm sponsorujących tę konferencję udostępniano zainteresowanym szczegółowe informacje oraz materiały reklamowe.

Firmami sponsorującymi konferencję były: Bayer CropScience, Monsanto (firma oferująca nasiona rzepaku do siewu np. Cadeli, Califorium, Castille, Catana, Casoar, Exgold, Exotic, Extrem), Luvena (dawne ZCh Luboń - producent nawozów wieloskładnikowych: lubofoski, lubofos, luboplon, superfosfat), PPHU Bogdan (firma wprowadzająca na rynek  użyźniacz glebowy – Ugmax, Grupa Azoty Tarnów, Centrala Nasienna  Warszawa oraz JSC Belarusian Potash Company.

Tekst - Janusz Sychowicz

zdjęcia- Bożena Chądzyńska

MODR Oddział Poświętne w Płońsku

przyg. A.D.