Skip to main content
MODR Warszawa:  ul. Czereśniowa 98, 02-456 Warszawa  | ikona 22 571 61 00 

Chryzantemy - kwiaty jesieni

chryzantema-200x200Wiele wieków temu Chińczycy używali chryzantem, aby zapewnić sobie długowieczność i nieśmiertelność. Symbolizowały one również nieugiętość. Legenda tego kraju głosi, że stary cesarz, który usłyszał o magicznym zielu zapewniającym wieczną młodość, wysłał na opuszczoną wyspę ludzi,  aby mu je przywieźli. Kiedy po wielu trudach i pełnej niebezpieczeństw podróży przybyli na wyspę, nie znaleźli tam ani ziela, ani mieszkańców. Najpiękniejszą rzeczą, którą znaleźli były chryzantemy w kolorze złota.

Złocista chryzantema o szesnastu płatkach jest herbem cesarzy Japonii. W tejże Japonii obmywano się w rosie zebranej z kwiatów chryzantemy, wierząc, że zapewni to zdrowie i długowieczność. Pierwszą pisemną wzmiankę o chryzantemie znaleziono w pismach Konfucjusza, filozofa chińskiego żyjącego ok. 500 lat przed naszą erą.

Od początku chryzantemę traktowano jako roślinę ozdobną - uprawianą ze względu na swoje piękne kwiaty - oraz na ich termin kwitnięcia - późną jesień.

Brązowe, żółte i purpurowe chryzantemy odgrywają znaczną rolę w bogatych bukietach i kompozycjach. Często wplata się między ich kwiaty błyszczące, szklane koraliki. Mają niezwykle orientalny charakter. Co więcej czerwone chryzantemy mogą oznaczać wyznanie miłości, białe symbolizują prawdę, a żółte mówią o zakochaniu się.

WYMAGANIA

Kwiaty te zajmują czołowe miejsce w grupie roślin ozdobnych. Cięte długo zachowują wartość dekoracyjną. Uprawiane są w szklarniach, ale również w gruncie - na rabatach, w parkach
i w ogrodach skalnych (w naszym klimacie tylko nieliczne odmiany zimują w gruncie).

Chryzantemy kwitną od połowy sierpnia do późnej jesieni. Kwiaty dobrze znoszą przymrozki do temperatury poniżej 5 o C.

Odmiany zimujące nie są roślinami wymagającymi. Rzadko atakują je szkodniki i choroby. Charakteryzują się bardzo płytkim, ale silnie rozkrzewionym systemem korzeniowym.
U niektórych występuje olbrzymia dysproporcja pomiędzy słabo rozwiniętym systemem korzeniowym a rozbudowaną częścią nadziemną. Ta cecha sprawia, że chryzantemy wymagają żyznej, próchniczej, przepuszczalnej ziemi i słonecznego stanowiska.

Miejsce sadzenia powinno być wcześniej odpowiednio przygotowane. W roku poprzedzającym sadzenie roślin ziemię należy nawieźć obornikiem lub kompostem i głęboko przekopać. Zamiast obornika można zastosować granulat z obornika, biohumus koprolitowy, plonofoskę lub amofoskę.

UPRAWA

Chryzantemy można sadzić od wczesnej wiosny do początku lata. Ważnym wiosennym zabiegiem pielęgnacyjnym jest nawożenie nawozami organicznymi lub mineralnymi.

Dla dobrego rozkrzewienia rośliny należy trzykrotnie usunąć nie zdrewniałe wierzchołki pędów. Pod miejscem uszczykiwania powinno pozostać 5-7 liści. Drugie uszczykiwanie przeprowadza się gdy pędy boczne mają 3-4 oddzielne liście, a ostatnie na początku lipca. Zabieg ten opóźnia termin zakwitania.

Chryzantemy dobrze znoszą przesadzanie - nawet w okresie kwitnienia. Rośliny przesadzane wymagają jednak regularnego i obfitego podlewania (nie powinno się polewać wodą liści i kwiatów). Odmian zimujących nie należy ścinać po przekwitnięciu, ani też okrywać na zimę. Przesadzanie na nowe miejsca powinno się odbywać co 3-4 lata. Rośliny nie przesadzane zaczynają dziczeć (kwiaty mają wtedy drobne, słabo wykształcone).

ROZMNAŻANIE

Chryzantemy rozmnażają się wegetatywnie z sadzonek lub poprzez podział karp korzeniowych.

Pierwszy sposób możliwy jest do wykonania w szklarni lub w ogrzewanym i oświetlonym pomieszczeniu np. piwnicy z oknem.

Karpy roślin matecznych wykopuje się późną jesienią i dołuje. W styczniu lub lutym należy je przenieść do chłodnego pomieszczenia. Aby roślina się dobrze przechowywała wskazane jest opryskanie jej grzybobójczym preparatem np. „Topsinem". Karpy należy posadzić w skrzynki lub pojemniku z ziemią
i dokarmiać raz w tygodniu nawozami płynnymi. W temperaturze 8 -10 o C zostaną one pobudzone do intensywnego wzrostu i szybko pojawią się odrosty korzeniowe. Po osiągnięciu 8-10 cm należy je pociąć na sadzonki i ukorzenić w podłożu 6 - 8 cm składającym się z torfu i piasku w proporcji 1:1. Można użyć ukorzeniacza. Następnie rośliny przykrywamy folią, aby zapewnić im wysoką wilgotność powietrza. Wymagana temperatura to 18 - 22 o C. Sadzonki ukorzeniają się po 2 - 3 tygodniach. Ich cięcie możliwe jest na początku maja. Z ukorzenionych sadzonek pochodzących z cięcia styczniowego
i lutowego można otrzymać już na początku maja kwitnące rośliny, które wysadza się do doniczek lub wprost do gruntu. Po przekwitnięciu chryzantemy ogławia się, aby jesienią zakwitły ponownie.

CHARAKTERYSTYKA ODMIAN

Odmiany bardzo wczesne (zakwitające w pierwszej połowie sierpnia):

Izis - bordowa, Larysa - kremowo-biała, Cameo - jasnoróżowa, Wee Wille (czyt. Łi Łajl) - biała, Superior Bronze (czyt, Superior - Brąz) - jasnobrązowa.

Odmiany te charakteryzują się niskim wzrostem (20 - 40 cm), silnym rozkrzewieniem i obfitym kwitnieniem. Kwiaty są drobne, ale pełne. Nadają się na obwódki skalne i rabaty. Można je też uprawiać w doniczkach.

 

Odmiany średnio-wczesne (zakwitające w pierwszej połowie września):

Soraja - wrzosowo-różowa i Tessa - jasnoróżowa. Dorastają do wysokości 40 - 50 cm, dobrze się rozkrzewiają, kwiat są pełne i duże. Oba gatunki można wykorzystać do jesiennej uprawy w doniczkach lub do uprawy w gruncie.

Roksana - żółta, osiąga wysokość 50 - 60 cm, słabiej się rozkrzewia. Kwiaty bardzo duże i pełne. Odmiana polecana jest do uprawy na kwiaty cięte i do sadzenia w grupach.

Liwia - biało-kremowa  o lekko zawisłych pędach, rozkrzewia się bardzo silnie. Kwiaty pełne o delikatnej, igiełkowej budowie. Nadaje się do uprawy jesiennej doniczkowej, obsadzania rabat, sadzenia w grupach i na skalnikach.

Copycat (czyt. kopiket) - żółta odmiana w typie Roksany.

 

Odmiany późne (rozkwitają w październiku):

Samanta - ciemno-bordowa, rośliny są dobrze rozkrzewione, osiągają wysokość 30 - 40 cm i obficie kwitną. Kwiaty duże i pełne. Odmiana polecana do uprawy w doniczkach, na kwiaty cięte i do sadzenia w grupach.

Mirella - żółta: odmiana silnie rozkrzewiona, wysoka o pojedynczych i drobnych kwiatach. Kwitnie bardzo obficie. Polecana do sadzenia w grupach i na rabatach.

Do tej pory chryzantema była kwiatem okazjonalnym kojarzącym się z listopadowym świętem, obecnie kwiaciarnie polecają już ją na wszelkiego rodzaju uroczystości.

 

Emilia Skrzecz

MODR w Warszawie

Oddział Ostrołęka

  • Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego

    Dyrektor MODR Warszawa: Sławomir Piotrowski
    Zastępca Dyrektora MODR Warszawa: Adam Tarkowski

    ul. Czereśniowa 98, 02-456
    tel. 22 571 61 00 | fax. 22 571 61 01
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Bielice

    Dyrektor Oddziału: Krzysztof Szumski

    Bielice 19, 96-500 Sochaczew 
    tel. 46 862 00 40 | fax.46 862 00 52
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Ostrołęka

    Dyrektor Oddziału: Bogdan Bagiński

    ul. Targowa 4, 07-410 Ostrołęka,
    tel. 29 760 03 69 - fax. 29 769 49 53
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Płock

    Dyrektor Oddziału: Wojciech Banaszczak

    ul. Zglenickiego 42 D, 09-411 Biała
    tel./fax: 24 269 77 00
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Poświętne w Płońsku

    Dyrektor Oddziału: Jarosław Grabowski

    ul. H Sienkiewicza 11, 09-100 Płońsk
    tel: 23 663 07 00, fax: 23 662 99 50
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek: 700 - 1500

  • MODR Warszawa oddział Radom

    Dyrektor Oddziału: Marcin Kaca

    ul. Chorzowska 16/18, 26-600 Radom,
    tel./fax 48 365 02 06 wew. 104
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 730 - 1530

  • MODR Warszawa Oddział Siedlce

    Dyrektor Oddziału: Józef Jan Romańczuk

    ul. Kazimierzowska 21, 08-110 Siedlce
    tel. 25 640 09 11, fax. 25 640 09 12
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

Copyright 2011 - 2024 MODR | Przeglądając stronę, akceptujesz naszą politykę prywatności.